DEN HAAG - Op zondag 14 maart was er een demonstratie op het Malieveld in Den Haag. Nadat de burgemeester deze had ontbonden en een aantal deelnemers weigerde te vertrekken, ontruimde de politie het Malieveld. Dat leverde (onder meer op social media) verontwaardiging op. En daarmee ook de vraag of het toegepaste politiegeweld binnen de daarvoor geldende regels past. Wat zijn (in het kort) de procedures rond de beoordeling van politiegeweld?


Allereerst is het van belang te benadrukken dat de politie als enige in Nederland het zogeheten ‘geweldsmonopolie’ heeft. Dat houdt in dat de politie in het kader van zijn taak soms geweld mág of zelfs moét toepassen. Niemand anders mag dat.

Daarnaast is het zo dat wanneer de politie instructies geeft, die opgevolgd moeten worden. Wie ervoor kiest om aanwijzingen van de politie te negeren, begaat een overtreding. In zo’n geval kan de politie besluiten tot aanhouding.

Dan wat betreft het toegepaste politiegeweld. Daarvan gaan verschillende beelden en filmpjes rond op het internet. Zoals altijd is het mogelijk om een klacht in te dienen over een politie-optreden.

Dergelijke klachten worden in eerste instantie behandeld door een speciale afdeling van de politie, de afdeling VIK (Veiligheid, Integriteit, Klachten). Daarnaast kan de politieleiding zelf besluiten om een zaak voor te leggen aan het OM. En ook kunnen benadeelden aangifte doen.

Tot slot kan het OM ‘ambtshalve’ (op eigen initiatief) een strafrechtelijk onderzoek beginnen. Het is nog te vroeg om te kunnen zeggen of dat zal gebeuren. De politie is bezig de feiten en omstandigheden van de incidenten op een rij te zetten. Daarbij kijkt het OM mee.

Kortom, de gebeurtenissen van afgelopen zondag hebben de aandacht van het OM. Het zal naar verwachting enkele weken duren voordat de feitelijke toedracht van de gebeurtenissen voldoende duidelijk is. Filmpjes zijn daarbij heel nuttig. Ze vertellen een deel van het verhaal, maar ook weer niet het hele verhaal.