DEN HAAG - De rechtbank Den Haag heeft drie verdachten (48, 26 en 20 jaar oud) veroordeeld voor hun aandeel in de ongeregeldheden bij Opera Zalencentrum in Den Haag op 17 februari 2024. De 48-jarige man had een leidende rol. De rechtbank legt hem een celstraf op van 4 jaar. De 26-jarige en 20-jarige verdachten krijgen celstraffen van respectievelijk 7 maanden waarvan 2 maanden voorwaardelijk en 150 dagen waarvan 111 dagen voorwaardelijk.


Ongeregeldheden

De Nederlandse Federatie Eritrese Gemeenschappen organiseerde op 17 februari 2024 een bijeenkomst in het zalencentrum waar ook twee andere bijeenkomsten werden georganiseerd. Er waren in totaal 1500 mensen aanwezig. Hoewel de locatie van de Eritrese bijeenkomst geheim was gehouden, hebben tegenstanders van het huidige Eritrese regime, die ook tegen de bijeenkomst waren, achterhaald waar deze plaatsvond. In korte tijd zwol het aantal tegenstanders aan.


Rond 16.45 uur werden aanwezige politieagenten met stenen bekogeld. Op een later moment werden er auto's in brand gestoken. Politie en de Mobiele Eenheid zagen zich geconfronteerd met 300 tegenstanders die het zalencentrum probeerden binnen te komen. In het zalencentrum brak paniek uit. Geparkeerde auto's en auto's van voorbijgangers werden beschadigd. De ME uit Rotterdam moest bijstand verlenen. Het geweld richtte zich ook tegen brandweerlieden die probeerden het vuur bij het zalencentrum te blussen. Een groot aantal politieagenten raakte gewond. Uiteindelijk wisten politie en ME de tegendemonstranten te verdrijven. Na 21.30 uur keerde de rust terug. Bij het zalencentrum en in de omgeving daarvan bleef een spoor van vernielingen achter.

Openlijke geweldpleging

In juli 2024 werden de eerste negen verdachten veroordeeld voor hun aandeel in de ongeregeldheden. De rechtbank oordeelt ook nu dat het gepleegde geweld kan worden aangemerkt als één geheel van geweldshandelingen, met uitzondering van het stichten van brand. Het geweld voltrok zich op plekken dichtbij elkaar waarbij in ongeveer vier uur tijd de tegenstanders van de bijeenkomst in het zalencentrum zich doorlopend met geweld tegen de politie keerden. Er ontspon zich een groepsdynamiek waarbij een groot aantal individuele personen op elkaar reageerde. Het gewelddadige gedrag van de één, leidde ertoe dat de ander mee ging doen of mee bleef doen. Het geweld bleef zo voortduren en escaleerde.

Straffen

De 48-jarige verdachte is een leidende figuur binnen het deel van de Eritrese gemeenschap dat zich keert tegen het huidige regime. Hij had bij de ongeregeldheden een leidende rol en was langere tijd aanwezig, oordeelt de rechtbank. Hij heeft stenen richting een ME-linie gegooid en is meegegaan in een groep die politieagenten belaagde. Ook heeft de verdachte samen met anderen brand gesticht aan een touringcar. Daarmee heeft hij de al buitengewoon heftige situatie verder doen escaleren. Direct na de ongeregeldheden heeft hij met opruiende teksten anderen toegesproken. Hij verheerlijkte de gewelddadigheden die zojuist hadden plaatsgevonden en richtte zich daarbij ook op de toekomst. Hij heeft zich schuldig gemaakt aan opruiing en het creëren van een voedingsbodem zodat deze ongeregeldheden hebben kunnen plaatsvinden. Door zijn gezag nemen veel tegenstanders van het regime zijn uitlatingen serieus. De woorden en ook de daden van de verdachte wegen dus extra zwaar. De rechtbank vindt dat aan de verdachte een grotere rol moet worden toegekend in het geheel dan aan de anderen die aanwezig waren op 17 februari 2024. Daarnaast wordt hij veroordeeld voor twee eerdere gevallen van opruiing en een bedreiging en belediging van een vrouw. Hem wordt een gevangenisstraf van vier jaar opgelegd.

De 26-jarige verdachte was een aanzienlijke tijd bij de geweldhandelingen aanwezig en heeft zelf ook meerdere stenen gegooid. Hij wordt veroordeeld voor het gehele openlijke geweld, inclusief het stichten van brand, ook al heeft hij zelf geen brand gesticht. Door zijn rol in de groepsdynamiek kan hem de brandstichting als onderdeel van het openlijke geweld worden toegerekend. Hij krijgt een gevangenisstraf van 7 maanden, waarvan 2 maanden voorwaardelijk.

De 20-jarige werd gelijk aangehouden nadat hij een steen naar de politie gooide. Dat was voor 18:00 uur in de avond en gebeurde nog voordat de eerste brand ontstond. Hij is niet veroordeeld voor het openbaar geweld dat betrekking heeft op het stichten van de brand, maar wel voor het overige openlijke geweld. Aan hem is een gevangenisstraf van 150 dagen opgelegd, waarvan 111 dagen voorwaardelijk.

Schadeclaims

In deze zaak hebben 87 partijen gevraagd om een schadevergoeding, waarvan 66 politieagenten en ME'ers. Zij vinden dat ze naast eventueel fysiek letsel, ook nadelige (psychische) gevolgen hebben ondervonden. De rechtbank vindt een vergoeding van immateriële schade voor alle politieagenten en ME'ers op zijn plaats en kent daarvoor verschillende bedragen toe. Daarnaast heeft de rechtbank meerdere schadevergoedingen van andere benadeelde partijen (grotendeels) toegewezen. Het gaat voornamelijk om schade aan auto’s die tijdens de ongeregeldheden in de buurt van het zalencentrum geparkeerd stonden. De schadevergoeding voor brandschade is niet toegewezen in de zaak tegen de verdachte die daar niet voor is veroordeeld.